MSME Full Form in Marathi - MSME म्हणजे काय

या लेखात MSME म्हणजे काय ते समजून घ्या? (What is MSME & MSME full form in Marathi) भारतातील अर्थ, पूर्ण रूप, वैशिष्ट्ये, भूमिका आणि महत्त्व.

भारतात MSMEs देशाच्या GDP मध्ये सुमारे 8%, उत्पादन उत्पादनाच्या सुमारे 45% आणि देशाच्या निर्यातीत सुमारे 40% योगदान देतात. त्याला ‘देशाचा कणा’ म्हणणे चुकीचे ठरणार नाही.

भारत सरकारने सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग विकास (एमएसएमईडी) अधिनियम २०० with सह करार करून एमएसएमई किंवा सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उपक्रम सादर केले आहेत. हे उपक्रम प्रामुख्याने वस्तू आणि वस्तूंचे उत्पादन, उत्पादन, प्रक्रिया किंवा संरक्षणामध्ये गुंतलेले आहेत.

MSMEs हे भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी एक महत्त्वाचे क्षेत्र आहे आणि त्यांनी देशाच्या सामाजिक-आर्थिक विकासात खूप योगदान दिले आहे. हे केवळ रोजगाराच्या संधी निर्माण करत नाही तर देशाच्या मागास आणि ग्रामीण भागाच्या विकासासाठी हाताने काम करते. सरकारच्या वार्षिक अहवालानुसार (2018-19), भारतात सुमारे 6,08,41,245 MSMEs आहेत.

MSME/ udyam नोंदणी प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा

लघु उद्योगांसाठी हा ऑनलाइन udyam/ udyog आधार/ msme नोंदणी फॉर्म भरा आणि नवीन MSME सरकारी साइटवर सबमिट करा. सेवा शुल्काचे 1499 रुपये ऑनलाइन पेमेंट करा आणि तुमची नोंदणी सुरू होईल.

1. Aadhaar Number / आधार संख्या (Required)

Note:- Mobile Number Must Be Registered With Aadhaar for CODE XXX Verification

2. Name of Applicant (उद्यमी का नाम / आधार कार्ड पर मुद्रित आवेदक)(Required)

3. Social Category / सामाजिक वर्ग

4. Type of Organisation / संगठन के प्रकार

5. Name of Enterprise/Business / उद्यम का नाम

6. Location (Address) / संयंत्र के स्थान

7. PAN Card Number / पैन कार्ड संख्या

8. Date of Incorporation / Registration | व्यवसाय पंजीकरणकी तारीख

9. Mobile No / मोबाइल नंबर +91-(Required)

Note:- OTP will be sent on mobile number mentioned for aadhaar verification.

10. Email ID / ईमेल (Required)

11. Bank A/C Number बैंक खाता संख्या

12. IFSC CODE / आईएफएससी कोड

By Clicking Submit button. I, the applicant (Owner of Aadhaar Number used in application) I am aware that OTP will be required and I agree to share OTPs / Additional Details & accept terms & condition etc required while processing MSME / Udyam Certificate.

एमएसएमई/उद्यम प्रमाणपत्र प्राप्त करणे खूप सोपे प्रक्रिया आहे. एमएसएमई / उद्यम अर्ज पत्र भरणे, ऑनलाइन देय करा आणि प्रमाण पत्र ईमेल करा.

Table of Contents

What is MSME? – MSME म्हणजे काय?

सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग (MSME) – भारत सरकारने सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग विकास (MSMED) अधिनियम, 2006 नुसार तयार केलेला शब्द आहे. MSMEs उत्पादन, उत्पादन, प्रक्रिया, किंवा गुंतलेले उद्योग आहेत उत्पादने आणि वस्तूंचे संरक्षण, आणि MSME मंत्रालय (MoMSME) द्वारे लाँच आणि नियंत्रित केले जाते.

MSME क्षेत्र हे भारतीय अर्थव्यवस्थेचा कणा मानले जाते ज्याने राष्ट्राच्या सामाजिक-आर्थिक विकासात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. हे रोजगाराच्या संधी निर्माण करते आणि मागास आणि ग्रामीण भागाच्या विकासात काम करते. 31 ऑगस्ट 2021 च्या अधिकृत आकडेवारीनुसार, भारतात सध्या सुमारे 6.3 कोटी MSME आहेत.

भारतातील MSMEs बद्दल थोडे अधिक जाणून घेण्यासाठी, MSMEs च्या मूलभूत गोष्टींवर चर्चा करूया, ज्यामध्ये त्यांचे वर्गीकरण, वैशिष्ट्ये, भूमिका आणि भारताच्या सामाजिक-आर्थिक विकासात महत्त्व आहे.

MSME Full Form in Marathi – MSME फुल फॉर्म मराठीत मध्ये

MSME चे फुल फॉर्म मराठीत मध्ये (msme ka full form in Marathi) म्हणजे मायक्रो स्मॉल मीडियम एंटरप्राइज.

MSMEs पुन्हा परिभाषित

सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग विकास (सुधारणा) विधेयक, 2018 द्वारे MSMEs ला त्यांच्या वार्षिक उलाढालीच्या आधारावर उत्पादन किंवा सेवा पुरवणारे उपक्रम म्हणून वर्गीकृत करण्याचा प्रस्ताव तयार करण्यात आला होता.

Kind of enterprise	Act of 2006	Bill of 2018
	Manufacturing	Services	All enterprises
	Investment towards plant & machinery	Investment towards equipment	Annual Turnover
Micro	25 lacs	10 lacs	5 Cr
Small	25 lacs to 5 Cr	10 lacs to 2 Cr	5 Cr to 75 Cr
Medium	5 Cr to 10 Cr	2 Cr to 5 Cr	75 Cr to 250 Cr

वरील प्रस्तावित पुनर्वर्गीकरणाचे फायदे.

प्रस्तावित पुनर्वर्गीकरण किंवा नवीन वर्गीकरणासाठी वनस्पती आणि यंत्रसामग्रीमधील गुंतवणूक तपासण्यासाठी वारंवार तपासणीची आवश्यकता भासणार नाही. तसेच, MSME चे कामकाज पारदर्शक, भेदभावविरहित आणि वस्तुनिष्ठ असेल.

नवीन MSMEs ची ठळक वैशिष्ट्ये.

भारत सरकारच्या ‘आत्मनिभर भारत अभियान’ किंवा 2020 च्या स्वावलंबी भारत योजनेने MSMEs साठी नवीन व्याख्या दिली आहे.

नवीन MSMEs ची काही ठळक वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत –

MSMEs साठी संपार्श्विक कर्जाची तरतूद
MSMEs ला कर्जाची तरतूद रु. 3 लाख कोटी
MSMEs साठी 12 महिन्यांचा स्थगिती कालावधी मिळवण्याचा प्रस्ताव
MSME चे उत्पादन आणि सेवा एकच घटक म्हणून विचारात घेण्याचा विचार
MSM कडे परतफेड कालावधी 48 महिने आहे
MSMEs ला 100% क्रेडिट गॅरंटीची खात्री आहे
MSMEs च्या पुनर्वर्गीकरणामुळे सुमारे 45 लाख युनिट्सना फायदा होईल.

नवीन MSME नोंदणीला काय म्हणतात?

नवीन MSME नोंदणीला एंटरप्राइज नोंदणी म्हणतात.

सोल प्रोप्रायटर, प्रायव्हेट लिमिटेड कंपनी, पार्टनरशिप कंपनी, व्यापारी असा कोणताही व्यवसाय ऑनलाईन एंटरप्राइज नोंदणी करू शकतो.

एंटरप्राइज प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा.

MSMEs ची वैशिष्ट्ये

MSME चे काही आवश्यक घटक खालीलप्रमाणे आहेत –

MSMEs कामगार आणि कारागीरांच्या कल्याणासाठी काम करतात. ते त्यांना रोजगार देऊन आणि कर्ज आणि इतर सेवा देऊन त्यांची मदत करतात.
MSMEs बँकांना क्रेडिट लिमिट किंवा फंडिंग सपोर्ट देतात.
त्यासाठी विशेष प्रशिक्षण केंद्रे सुरू करून ते उद्योजकतेच्या विकासाबरोबरच कौशल्यांच्या उन्नतीला प्रोत्साहन देतात.
ते विकासात्मक तंत्रज्ञान, पायाभूत सुविधा विकास आणि संपूर्ण क्षेत्राच्या आधुनिकीकरणाच्या उन्नतीस समर्थन देतात.
देशांतर्गत आणि निर्यात बाजारपेठांमध्ये चांगल्या प्रवेशासाठी MSMEs योग्य समर्थन पुरवण्यासाठी ओळखले जातात.
ते आधुनिक चाचणी सुविधा आणि गुणवत्ता प्रमाणन सेवा देखील प्रदान करतात.
अलीकडील ट्रेंडचे अनुसरण करून, MSMEs आता उत्पादन विकास, डिझाईन इनोव्हेशन, हस्तक्षेप आणि पॅकेजिंगला समर्थन देतात.

भारतीय अर्थव्यवस्थेत MSMEs ची भूमिका

त्याच्या स्थापनेपासून, MSME विभाग एक अत्यंत गतिशील भारतीय अर्थव्यवस्था क्षेत्र असल्याचे सिद्ध झाले आहे. MSMEs देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेसाठी विविध प्रकारच्या उत्पादनांचे उत्पादन आणि उत्पादन करतात. खादी, गाव आणि कॉयर उद्योगांच्या वाढीस आणि विकासाला चालना देण्यासाठी त्यांनी मदत केली आहे. त्यांनी ग्रामीण भागांच्या संगोपनासाठी संबंधित मंत्रालये, राज्य सरकारे आणि भागधारकांसोबत सहकार्य केले आणि काम केले.

MSMEs ने ग्रामीण भागात रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देण्यात महत्वाची भूमिका बजावली आहे. मोठ्या उद्योगांच्या तुलनेत त्यांनी कमी भांडवली खर्चासह या भागांच्या औद्योगिकीकरणाला मदत केली आहे. मोठ्या क्षेत्रांना पूरक एकक म्हणून काम करत, MSME क्षेत्राने त्याच्या सामाजिक-आर्थिक विकासात मोठे योगदान दिले आहे.

MSMEs कमी गुंतवणूकीची गरज, ऑपरेशन्समध्ये लवचिकता, स्थानांद्वारे गतिशीलता, आयातीचा कमी दर आणि देशांतर्गत उत्पादनात उच्च योगदान यासारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये देशाच्या विकासात योगदान आणि आवश्यक भूमिका बजावतात.

देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये तीव्र स्पर्धा, तंत्रज्ञान-जाणकार उद्योग, संरक्षण सामग्री निर्मितीमध्ये योगदान, आणि विशेष प्रशिक्षण देऊन ज्ञान, प्रशिक्षण आणि कौशल्य उन्नती प्रदान करून नवीन उद्योजक निर्माण करणे, योग्य स्थानिक तंत्रज्ञान विकसित करण्याची क्षमता आणि क्षमता देणे. केंद्र.

खालील डेटा केंद्रीय सांख्यिकी कार्यालय (CSO) आणि सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने सारणी स्वरूपात सादर केला आहे.

भारत सरकार निबंधक सदस्यांसाठी अनेक MSME योजना जारी करत आहे. त्यामुळे आता जास्त वेळ थांबू नका आणि आता एंटरप्राइज नोंदणी प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा.

MSME मंत्रालयाची वैशिष्ट्ये (MoMSME)

कारागीर आणि कामगारांच्या कल्याणासाठी कार्य करते
बँकांकडून क्रेडिट मर्यादा किंवा निधीचे समर्थन प्रदान करते
विशेष प्रशिक्षण केंद्रांद्वारे उद्योजकता विकास आणि कौशल्य उन्नतीला प्रोत्साहन देते
तंत्रज्ञान अपग्रेडेशन, इन्फ्रास्ट्रक्चरल डेव्हलपमेंट आणि आधुनिकीकरणाचे समर्थन करते
देशांतर्गत आणि निर्यात बाजारपेठांमध्ये चांगल्या प्रवेशासाठी समर्थन प्रदान करते
आधुनिक चाचणी सुविधा आणि गुणवत्ता प्रमाणपत्र प्रदान करते
पॅकेजिंग, उत्पादन विकास आणि डिझाइन हस्तक्षेपांना समर्थन देते

MSME मंत्रालयाच्या अंतर्गत काम करणाऱ्या काही संस्था खालीलप्रमाणे आहेत.

नवनिर्मिती, ग्रामीण उद्योग आणि उद्योजकतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी एक योजना (आकांक्षा)
खादी आणि ग्रामोद्योग आयोग (केव्हीआयसी)
महात्मा गांधी ग्रामीण औद्योगिकीकरण संस्था (एमजीआयआरआय)
राष्ट्रीय सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग संस्था (NIMSME)
राष्ट्रीय लघु उद्योग महामंडळ (NSIC)
पारंपारिक उद्योगांच्या उन्नतीसाठी निधीची योजना (SFURTI)

MSME मंत्रालयाने अनेक प्रकल्प असलेल्या महत्वाकांक्षी जिल्ह्यांमध्ये MSMEs च्या जाहिरातीसाठी ओळखलेल्या प्रकल्पांची यादी:

पंतप्रधान रोजगार निर्मिती कार्यक्रम (PMEGP) – 178
सूक्ष्म आणि लघु उद्योग क्लस्टर विकास (MSE-CDP)-81
ईडीपी/एमडीपी योजना – 46
उद्योजकता आणि इन्क्युबेटर्सद्वारे एसएमईचा व्यवस्थापकीय विकास – 13
MSME बाजार विकास सहाय्य (MDA) – 12
मार्केटिंग सपोर्ट आणि टेक्नॉलॉजी अपग्रेडेशन (MATU) – 10
पारंपारिक उद्योगांच्या उन्नतीसाठी निधीची पुनरुज्जीवन योजना (SFURTI) – 10
सूक्ष्म आणि लघु उद्योगांसाठी क्रेडिट गॅरंटी ट्रस्ट फंड (CGTMSE) – 7
तंत्रज्ञान उन्नतीसाठी क्रेडिट लिंक्ड कॅपिटल सबसिडी – 6
ZED प्रमाणन योजनेत MSMEs ला आर्थिक सहाय्य – 4
MSMEs ला तंत्रज्ञान आणि गुणवत्ता सुधारणा सहाय्य – 4
MSMEs साठी लीन उत्पादन स्पर्धा – 3
MSMEs साठी डिझाईन एक्सपर्टिझन साठी डिझाईन क्लिनिक – १
प्रशिक्षण संस्थांना मदत (अतिरिक्त) – १
नवनिर्मिती, ग्रामीण उद्योग आणि उद्योजकतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी एक योजना (आकांक्षा) -1
कौशल्य सुधारणा आणि महिला कोअर योजना (MCY) – 2
बाजार प्रोत्साहन आणि विकास योजना (एमपीडीए) 1
कामगिरी आणि क्रेडिट रेटिंग योजना 1
विपणन सहाय्य/MSMEs साठी सहाय्य (बार कोड)
इतर – 52

Year	MSME- Addition of Gross Value	Growth (%)	Total Addition of Gross Value	Share of MSME in GVA (%)	Total GDP	Share of MSME in GDP (in %)
2011-12	2622574	–	8106946	32.35	8736329	30
2012-13	3020528	15.17	9202692	32.82	9944013	30.40
2013-14	3389922	12.23	10363153	32.71	11233522	30.20
2014-15	3704956	9.29	11504279	32.21	12467959	29.70
2015-16	4025595	8.65	12566646	32.03	13764037	29.20
2016-17	4405753	9.44	13841591	31.83	15253714	28.90

स्रोत: केंद्रीय सांख्यिकी कार्यालय (CSO), सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालय.

भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी MSME चे महत्त्व.

जगभरात, MSMEs आर्थिक वाढीचे साधन म्हणून आणि न्याय्य वाढीस प्रोत्साहन देण्यासाठी स्वीकारले जातात. ते अर्थव्यवस्थेत सर्वाधिक वाढीचा दर निर्माण करण्यासाठी ओळखले जातात. MSMEs ने कमी गुंतवणूक, लवचिक ऑपरेशन आणि योग्य स्वदेशी तंत्रज्ञान विकसित करण्याची क्षमता याद्वारे भारताला नवीन उंचीवर नेले आहे.

MSMEs सुमारे 120 दशलक्ष लोकांना रोजगार देतात, जे कृषी नंतर दुसरे सर्वात मोठे रोजगार निर्माण करणारे क्षेत्र आहे.
देशभरातील सुमारे 45 लाख युनिट्ससह, जीडीपीमध्ये उत्पादनापासून 6.11% आणि सेवा उपक्रमांमधून 24.63% योगदान देते.
एमएसएमई मंत्रालयाने 2025 पर्यंत जीडीपीमध्ये आपले योगदान 50% पर्यंत वाढवण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे कारण भारत $ 5 ट्रिलियन अर्थव्यवस्था बनण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे
एकूण भारतीय निर्यातीत सुमारे 45% योगदान
MSMEs समाजातील दुर्बल घटकातील लोकांना विशेषतः ग्रामीण भागात रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून सर्वसमावेशक वाढीस प्रोत्साहन देतात.
टियर -2 आणि टियर -3 शहरांमधील एमएसएमई लोकांना बँकिंग सेवा आणि उत्पादनांमध्ये प्रवेश करण्याच्या संधी निर्माण करण्यात मदत करतात, जे अर्थव्यवस्थेत एमएसएमईचे योगदान अंतिम करू शकते.
MSMEs नवोदित उद्योजकांना सर्जनशील उत्पादने तयार करण्यात मदत करण्यासाठी संधी उपलब्ध करून देऊन नावीन्यपूर्णतेला प्रोत्साहन देतात आणि त्याद्वारे व्यवसायातील स्पर्धात्मकता वाढवतात आणि वाढीस प्रोत्साहन देतात.

भारतीय MSME क्षेत्र राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थेला शांत आधार प्रदान करते आणि जागतिक आर्थिक धक्क्यांपासून आणि संकटांपासून संरक्षण म्हणून काम करते. म्हणून, आम्ही असे म्हणू शकतो की भारत MSMEs द्वारे संचालित मूक क्रांतीद्वारे मजबूत जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या दिशेने वाटचाल करत आहे.

MSME मध्ये संधी

खालील घटकांमुळे MSME उद्योगाची प्रचंड क्षमता आहे:

भारतीय उत्पादनांसाठी निर्यात प्रोत्साहन आणि संभावना
वित्तपुरवठा – वित्त आणि सबसिडी
सरकारी प्रचार आणि समर्थन
देशांतर्गत बाजारात मागणी वाढणे
कमी भांडवल आवश्यक
मनुष्यबळ प्रशिक्षण
प्रोजेक्ट प्रोफाइल
कच्चा माल आणि यंत्रे खरेदी
टूलिंग आणि टेस्टिंग सपोर्ट आणि बरेच काही

भारतातील MSME बद्दल

सूक्ष्म लघु आणि मध्यम उद्यम (MSME) हा शब्द 2006 मध्ये उत्पादने आणि सेवांसाठी पुरवठा साखळीचा अविभाज्य भाग बनण्यासाठी सुरू करण्यात आला; याव्यतिरिक्त, ग्रामीण भारतात मोठ्या प्रमाणावर रोजगाराच्या संधींचे निर्माते. MSMEs भारताच्या GDP मध्ये सुमारे 8% योगदान देतात, 60 दशलक्ष लोकांना रोजगार देतात, निर्यात बाजारात 40% आणि उत्पादन क्षेत्राचा 45% वाटा आहे. भारतात MSMEs ची संख्या 2019 ते 2020 पर्यंत 18.5 टक्के चक्रवाढ वार्षिक वाढीच्या दराने (CAGR) वाढली. आर्थिक वर्ष 2022 साठी अर्थसंकल्पीय वाटप दुप्पट करून रु. रु. च्या तुलनेत 15,700 कोटी आर्थिक वर्ष 2021 मध्ये 7,572 कोटी.

MSMEs वर वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न.

1. MSME फॉर्म काय आहे?

MSME फॉर्म I हा भरणा संबंधित ROC कडे तपशील देण्यासाठी भरलेला फॉर्म आहे जो संबंधित MSME कडून मिळालेल्या सेवांसाठी 45 दिवसांपेक्षा जास्त काळ थकित आहे. अंतराने फॉर्म भरणे खाली दिले आहे: प्रारंभिक परतावा; किंवा नियमित अर्धवार्षिक परतावा.

2. वस्तू आणि सेवा स्वीकारण्याच्या गृहीत तारखेचा अर्थ काय आहे?

ग्राह्य धरल्याची तारीख म्हणजे लिखित स्वरूपात कोणत्याही आक्षेपाशिवाय सादर केलेल्या वस्तू किंवा सेवांच्या वितरणाच्या दिवसापासून 15 (पंधरा) दिवसांच्या आत खरेदीदाराने वस्तू किंवा सेवांची पावती.

3. MSME नोंदणीसाठी कोण ऑनलाइन अर्ज करू शकतो?

कोणताही उद्योजक ज्याकडे वैध आधार क्रमांक आहे तो MSME नोंदणीसाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकतो.

4. MSME साठी क्रेडिट रेटिंग महत्वाचे का आहे?

MSME क्षेत्रासाठी पतपुरवठा सुलभ करण्यासाठी आणि कर्ज देणाऱ्या संस्थांची सोय पातळी वाढवण्यासाठी, नामांकित क्रेडिट रेटिंग एजन्सी MSME युनिट्सचे क्रेडिट रेटिंग करतात. या रेटिंगला प्रोत्साहन दिले पाहिजे. पुढे, बँकांना सूचित केले जाते की उपलब्धतेच्या आधारावर या रेटिंगचा विचार करा आणि अशा प्रकारे कर्जदार MSME युनिट्सना दिलेल्या रेटिंगच्या आधारावर योग्य व्याज दर रचना तयार करा.

MSME वरील या माहितीमुळे तुम्हाला MSME म्हणजे काय, त्याचे पूर्ण रूप, त्याची वैशिष्ट्ये, भूमिका आणि भारतातील महत्त्व समजले असेल.

म्हणून जर तुम्ही व्यवसायी असाल आणि MSME नोंदणी शोधत असाल तर ते येथे लागू करा. खाली दिलेल्या लिंकवर क्लिक करा आणि आपली MSME नोंदणी ऑनलाईन सुरू करा.

MSME नोंदणी

MSME नोंदणी प्रक्रिया पूर्णपणे ऑनलाईन, पेपरलेस आणि स्व-घोषणेवर आधारित आहे. MSMEs च्या नोंदणीसाठी कोणतीही कागदपत्रे किंवा पुरावे अपलोड करण्याची आवश्यकता नाही.